Popularny botoks, to neurotoksyna botulinowa typu A, wykorzystywana w medycynie od lat siedemdziesiątych XX wieku. Początkowo w leczeniu zeza, następnie kurczu powiek i kręczu karku z rewelacyjnymi wynikami, zachęcając do poszukiwania kolejnych wskazań. Do celów kosmetycznych została użyta już w 1987 roku. Teraz stosowana przez lekarzy medycyny estetycznej na całym świecie i uważana za bezpieczną,  szybką i bardzo efektywną metodę leczenia i zapobiegania zmarszczkom mimicznym.

Działanie toksyny

Zakończenia nerwowe zaopatrujące określone mięśnie uwalniają substancję chemiczną –acetylocholinę, która przekazuje informację o skurczu tego mięśnia. Toksyna botulinowa, działa w ten sposób, że wchodząc do zakończenia nerwowego, blokuje wydzielania acetylocholiny. W rezultacie prowadzi to do czasowego tzw.  chemicznego odnerwienia obserwowane jako, rozluźnienie mięśni i redukcję zmarszczek.Pierwszy efekt działania widać już po upływie 24, 48 godzinach, maksymalne działania obserwuje się po około 2,3 tygodniach od podania toksyny.

Natomiast już po około 28 dniach, wytwarzane są nowe, mniejsze i słabsze połączenia nerwowo-mięśniowe, które odpowiadają za mniej efektywną aktywność skurczową. Pełny powrót przekazywania impulsów zachodzi po regeneracji głównego złącza nerwowo-mięśniowego. Zjawisko to zachodzi stopniowo, osiągając całkowitą sprawność około 90 dnia od aplikacji toksyny. W związku z tym, efekt zabiegu jest ograniczony w czasie i trwa 3,4 miesiące.

Przeciwwskazania bezwzględne do podania neurotoksyny

• zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego (myastenia gravis, zespół Lamberta-Eatona)
• nadwrażliwość na składniki preparatu (albuminy ludzkie)
• okres ciąży i laktacji

Przeciwwskazania względne

• zaburzenie krzepliwości
• stosowanie leków antykoagulacyjnych

Ograniczenia do stosowania

Dotyczy przyjmowania następujących leków lub okresu do dwóch tygodni od ich odstawienia:

• aminoglikozydy (streptomycyna, gentamycyna, kanamycyna, spektynomycyna) wzmacniają odpowiedź na toksynę poprzez blokowanie kanału wapniowego
• aminocholony (chlorochina, hydroksychlorochina)
• penicylamina
• cyklosporyna
• linkomycyna, tetracyklina, polimyksyna
• antagoniści kanałów wapniowych
• leki te wchodzą w reakcję z BTX-A mogą nasilać jej działanie lub też ograniczać efektywność.

Osłabić działanie toksyny botulinowej może również palenie papierosów.

Działanie niepożądane

• miejscowe: ból, przejściowy obrzęk z delikatnym mrowieniem, małe krwiaki w miejscu iniekcji, nadmierne zwiotczenie mięśni(opadanie powiek, opadanie kącika ust) zbytnie obniżenie brwi lub zbytnie uniesienie
• ogólnoustrojowe: zaburzenie układu krążenie, wymioty, suchość w jamie ustnej, objawy grypopodobne(bóle mięśni,ból głowy

Zalecenia po zabiegu

• dzień przed i w dniu zabiegu nie jest wskazane picie alkoholu, gdyż alkohol powoduje przekrwienie skóry co może spowodować większe ryzyko powstawania krwiaków podczas zabiegu
• alkohol może powiększyć obszar rozprzestrzenienia się neurotoksyny i odprowadzić ją z miejsca podania a tym samym osłabić jej efekt
• należy unikać sporu i wysiłku fizycznego w dniu zabiegu z takich samych powodów jak wyżej
• następnego dnia można wrócić do swoich sportowych przyzwyczajeń, ponieważ do tego czasu neurotoksyna zwiąże się już ze swoim miejscem docelowym tj. aksonem komórki nerwowej

Czy stosowanie toksyny nie jest obojętne dla organizmu?

Jak dotychczas w piśmiennictwie naukowym nie ukazały się prace świadczące o szkodliwym, kumulacyjnym lub odległym działaniu neurotoksyny na organizm człowieka .Warto pamiętać ,że ostrzyknięty (porażony toksyną ) mięsień, ponieważ nie jest używany, zmniejsza swoją masę i ulega przejściowemu zanikowi. Masa mięśniowa odbuduje się, kiedy mięsień odzyska swoją czynność tzn. ulegnie ponownemu unerwieniu. Efekty neurotoksyny są przejściowe i odwracalne.

Ograniczenia wiekowe

Nie ma ograniczeń wiekowych, od kiedy i do jakiej granicy wiekowej można lub nie wstrzykiwać neurotoksyną. Stosowanie jej hamuje lub likwiduje zmarszczki mimiczne twarzy, a mimika nie ma związku z wiekiem, tylko z pewnymi przyzwyczajeniami, uwarunkowaniami anatomicznymi i osobniczymi. Każdy z nas ma takie same mięśnie twarzy, ale każdy je inaczej wykorzystuje. Dlatego ostrzyknięcie neurotoksyną powinno być odpowiednio dobrane do potrzeb i mimiki pacjenta.

 Czy botoks uzależnia?

Nuerotoksyna botulinowa nie uzależnia. W każdym momencie życia, przy odpowiedniej kwalifikacji do zabiegu można mu się poddać i w każdym momencie można zaniechać jego wykonywania bez poniesienia żadnych konsekwencji związanych z wyglądem.

Wskazania

• zmarszczki mimiczne: najlepsze rezultaty uzyskuje się w likwidacji zmarszczek między brwiami, tzw „lwiej zmarszczki”,czoło robi się gładsze ,wyraz spojrzenia łagodniejszy ,pozbawionego zmęczonego czy groźnego wyglądu
• zmarszczki wokół oczu tzw”kurze łapki” również bardzo dobrze reagują na toksynę, ich korekcja czy likwidacja daje także pogodniejszy wygląd, mniej zmęczoną skórę wokół oczu.

 Niektóre inne, oprócz zmarszczek wskazania do zastosowanie botuliny

Zgrzytanie zębami(bruksizm) – występuje w czasie snu, jest często spotykanym objawem i rzadko powodem porady lekarskiej. Za ten objaw odpowiedzialna jest nadmierna aktywność mięśni żwaczy powodując ból w mięśniach lub w stawie żuchwowym, co prowadzi do ścieranie się powierzchni zębowych. Podanie neurotoksyny przynosi znaczną poprawę, ale może lekko upośledzić funkcję żucia.