O dermatologii słów kilka

Początki dermatologii 

Objawy chorób skóry są bardzo spektakularne, widoczne gołym okiem i od zawsze wzbudzały zainteresowanie otoczenia. Już w starożytności zwrócono uwagę na fakt, że ich obecność często wiąże się z występowaniem wielu schorzeń o przebiegu ogólnoustrojowym i są charakterystyczne dla większości chorób zakaźnych. Przypomnijmy sobie, chociażby „Dżumę” Camusa i pełną przerażenia reakcję ludzi na widok czarnych plam na skórze, które  były jak wyrok śmierci. W erze przed zsyntetyzowaniem pierwszego antybiotyku – penicyliny, choroby zakaźne miały olbrzymi zasięg, doprowadzając do wielu epidemii, które dziesiątkowały ludność całego świata.  Przy braku diagnostyki i leczenia, wczesne wykrywanie zarazy na podstawie zmian skórnych  miało więc znaczenie strategiczne.

Współczesna dermatologia 

W dzisiejszych czasach  mimo olbrzymiego postępu medycyny, wygląd skóry jest nadal istotnym elementem w układance prowadzącej do diagnozy. Nierzadko jak po nitce do kłębka prowadzi droga od objawu do rozpoznania chorób tarczycy, trzustki, wątroby i innych zaburzeń wewnątrzustrojowych.

Każdy zna własną skórę, ogląda ją na co dzień,  dotyka swoich włosów  i sam najlepiej  potrafi wyłapać wszystkie niepokojące zmiany, jakie zachodzą w jej wyglądzie. Jak wiadomo, taka samoobserwacja jest najlepszym sposobem na wczesne wykrywanie wielu chorób.

Dermatologia jako niezależna specjalizacja została wyodrębniona z chirurgii i interny w połowie XIX wieku i głównie skupiona jest  na diagnozowaniu i leczeniu chorób przebiegających w obrębie największego narządu, jaki posiada człowiek, czyli skóry.

Działy w dziedzinie dermatologii 

• Alergologia – jej celem jest badanie oraz leczenie objawów skórnych  będących skutkiem reakcji alergicznych.
• Wenerologia – głównie skupiona na rozpoznawaniu i leczeniu chorób przenoszonych drogą płciową.
• Dermatologia dziecięca – obejmuje diagnostykę i leczenie  dermatoz (chorób skóry) wieku dziecięcego, które różnią się obrazem klinicznym i przebiegiem analogicznych schorzeń u dorosłych.
• Psychodermatologia – zajmuje się chorobami skóry, które są  wynikiem zaburzeń emocjonalnych.
• Dermatochirurgia – związana z chirurgią ogólną, rekonstrukcyjną i onkologiczną i skupiona na wszystkich zmianach dermatologicznych, które wymagają wycięcia.

Jak wygląda diagnostyka dermatologiczna i co to jest dermatoskop

Diagnostyka dermatologiczna przede wszystkim opiera się głównie na obrazie klinicznym zmian skórnych oglądanych gołym okiem, przez lupę lub dermatoskop.

Dermatoskop jest urządzeniem optycznym, pozwalającym na 20-krotne  powiększenie obrazu i ma głównie zastosowanie  w diagnostyce znamion barwnikowych, a także  łysienia w badaniu trichoskopowym.

Często uzupełnieniem diagnostyki jest badanie histopatologiczne, które wykonuje się z pobranego wycinka podejrzanej zmiany skórnej. Wszystkie znamiona, które są usuwane chirurgiczne i podlegają ocenie histopatologicznej.

Podział chorób skóry ze względu na przebieg

Schorzenia skóry ze względu na przebieg dzielimy na ostre i przewlekłe.  Ostre, to te, które zaczynają się nagle, ich przyczyna jest znana i  dobrze reagują na zastosowane leczenie. Natomiast choroby przewlekłe, które stanowią większość, trwają niemal całe życie i przebiegają  z okresami zaostrzeń i remisji. W okresie zaostrzeń , kiedy objawy są  widoczne i dokuczliwe zostaje włączone leczenie farmakologiczne, doprowadzając do złagodzenia zmian i choroba  przechodzi w fazę remisji.

Okres remisji trwa różnie długo, czasami są to miesiące, czasami nawet lata. W tym czasie ważne jest postępowanie prewencyjne, mające na celu wydłużenie tego okresu i polega na odpowiedniej pielęgnacji skóry, unikaniu pewnych czynników stresogennych będących przyczyną zaostrzeń choroby.

Mity bardzo często spotykane w dermatologii 

Na koniec kilka mitów dermatologicznych, z którymi spotykam się najczęściej w swojej praktyce.

MIT 1 Zmiany na skórze są bardzo zakaźne i biorą się z brudu

W dzisiejszych czasach  powszechny dostęp do środków czystości i wręcz ich  nadużywanie prowadzi do utraty warstwy ochronnej naskórka, narażając skórę na różnego rodzaju choroby . W związku z rozregulowaniem dobrej, ochronnej  flory bakteryjnej dochodzi do rozwoju wielu chorób zapalnych, w tym często alergicznych. Natomiast  choroby zakaźne współczesnej dermatologii to rzadkość, a jeżeli już  wystąpią, to bardzo łatwo ulegają wyleczeniu.

MIT 2 Liszaj

W nazewnictwie dermatologicznym istnieje liszaj płaski, liszajec zakaźny i są to określone jednostki chorobowe. Natomiast liszaj to według mojego odczucia taka obiegowa nazwa wszystkich zmian, które pokażą się na skórze.

MIT 3 Skórę leczy się maściami

I tak i nie. Staramy się stosować leki zewnętrzne, które są  skuteczne i mniej obciążające organizm jednak w wielu przypadkach wprowadza się leki  o działaniu ogólnym. Ponadto w lecznictwie dermatologicznym stosuje się fototerapię z wykorzystaniem  promieniowania UVA i UVB. Coraz szersze zastosowanie ma terapia fotodynamiczna oraz  laseroterapia.

MIT 4 Lepiej nie ruszać

Taka opinia wciąż pokutuje w społeczeństwie i dotyczy tak zwanych pieprzyków,  czyli znamion barwnikowych oraz wszelkiego rodzaju guzków pojawiających się na skórze. Wczesna reakcja polegająca na chirurgicznym wycięciu   zmiany jest szansą na  całkowite wyleczenie. Zwlekanie z zabiegiem i zakładanie, że „lepiej nie ruszać” daje szansę chorobie na jej  rozwój i może okazać się zgubne w skutkach.

MIT 5 Tricholog to specjalista, lekarz, do którego powinniśmy się udać w pierwszej kolejności gdy mamy problem z włosami.

Nie ma takiej specjalizacji lekarskiej. Jest to umiejętność zawodowa, która głównie ukierunkowana jest na pielęgnację skóry głowy i włosów. Jednak wiele osób właśnie tam  szuka pomocy, licząc na fachową diagnostykę i leczenie. Mimo rozwoju medycyny nadal to właśnie  dermatolog jest pierwszą osobą, do której powinni się kierować osoby z problemami skóry głowy i włosów.

MiT 6 Współczesna dermatologia to medycyna estetyczna

Medycyna estetyczna jest dziedziną związaną z wieloma specjalnościami,  w tym bardzo ściśle z dermatologią stanowiąc  jej uzupełnienie i rozszerzenie. Zajmuje się głównie wybranymi  zagadnieniami związanymi z procesem starzenia i regeneracją dbając o dobrostan psychiczny pacjenta.

MIT 7 Usta powiększone botoxem

Nic bardziej mylnego. W celu powiększenia, nawilżenia i nadania im kształtu , używa się kwasu hialuronowego, a nie botoxu.

Autorka Bloga